Ο Φώτης Ζαπαντιώτης ενσωματώνει οινοποιείο στο έδαφος της ελληνικής υπαίθρου.
Στο βόρειο τμήμα της Εύβοιας, ο Φώτης Ζαπαντιώτης προτείνει ένα οινοποιείο που σέβεται το φυσικό ανάγλυφο, τον περιβάλλοντα αμπελώνα και τη διαδικασία της οινοποίησης. Το Ktima Aidipsos, έκτασης 1.500 τ.μ., είναι πλήρως ενσωματωμένο στο έδαφος για να ελαχιστοποιηθεί η οπτική επιβάρυνση στο τοπίο, ενώ παράλληλα δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την αποθήκευση και ωρίμανση του κρασιού.
Το κτίριο αφήνει μόνο δύο γεωμετρικά αποτυπώματα στη γη: μια ευθεία και έναν κύκλο. Ο γραμμικός όγκος στεγάζει τις παραγωγικές εγκαταστάσεις, τοποθετημένες πίσω από έναν μαντρότοιχο και κρυμμένες από την άμεση θέα. Η δομή αυτή περιλαμβάνει όλους τους λειτουργικούς χώρους του οινοποιείου — τις αίθουσες ζύμωσης, τη γραμμή εμφιάλωσης, το χώρο βαρελιών και τους τεχνικούς χώρους. Ταυτόχρονα, ο κύκλος τοποθετείται στο κέντρο και – χαραγμένος στο έδαφος – σχηματίζει μια υπαίθρια αυλή. Αυτή η κυκλική υποχώρηση λειτουργεί ως σημείο συγκέντρωσης για τους επισκέπτες, προσφέροντας πανοραμική θέα στον αμπελώνα και εισάγοντας μια μαλακή, συμβολική νότα στο αυστηρά λειτουργικό σκηνικό.
Κυκλική πλατεία και γραμμική τομή διαμορφώνουν το Ktima Aidipsos.
Ο Έλληνας αρχιτέκτονας Φώτης Ζαπαντιώτης και η ομάδα του επέλεξαν να τοποθετήσουν το Ktima Aidipsos υπόγεια όχι μόνο για λόγους αισθητικής. Το γύρω έδαφος εξασφαλίζει σταθερή θερμοκρασία και φυσικό έλεγχο της υγρασίας, δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες για την ωρίμανση του κρασιού χωρίς μηχανική παρέμβαση. Ταυτόχρονα, η δομή γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της τοπογραφίας του αμπελώνα. Από ψηλά, εμφανίζονται μόνο ο μαντρότοιχος κατά μήκος του γραμμικού χαρακώματος και η βυθισμένη κυκλική πλατεία. Όλη η υπόλοιπη αρχιτεκτονική παραμένει αφανής, αφήνοντας τις σειρές των αμπελιών να κυριαρχούν στο τοπίο.
Ακολουθώντας τον υπόγειο ρυθμό της οινοποίησης.
Οι επισκέπτες πλησιάζουν το οινοποιείο μέσα από τον αμπελώνα, ακολουθώντας τη φυσική κλίση του εδάφους. Ένας στενός διάδρομος τους οδηγεί σε μια λεπτή τομή στο έδαφος, που σταδιακά ανοίγεται αποκαλύπτοντας την είσοδο. Μόλις εισέλθουν, μια κυκλική σκάλα τους κατεβάζει στον πυρήνα του έργου, όπου τους προσκαλείται να περιηγηθούν παράλληλα με τους χώρους παραγωγής. Η διαδρομή διέρχεται από την αίθουσα ζύμωσης, όπου οι ψηλές ανοξείδωτες δεξαμενές αντανακλούν το χαμηλό φωτισμό, και συνεχίζει στους χώρους παλαίωσης και εμφιάλωσης. Καθ’ όλη τη διάρκεια, οι υφές των υλικών, η μυρωδιά του κρασιού και ο δροσερός αέρας από το έδαφος συμβάλλουν σε μια ολοκληρωμένη εμπειρία.
Στον πυρήνα του Ktima Aidipsos βρίσκεται η αίθουσα γευσιγνωσίας — ένας χώρος με καμάρες, παχιά χιτώνα από χώμα και απαλό, διάχυτο φωτισμό, σχεδιασμένος να θυμίζει μια ήρεμη, σπηλαιοειδή ανάπαυλα. Οι επισκέπτες δοκιμάζουν το κρασί περιβαλλόμενοι από τις ίδιες συνθήκες που το γέννησαν· ένας πραγματικός ναός ησυχίας και απομόνωσης, όπου η μόνη νότα ζωής είναι η ηχώ από τα βήματα στο χαλίκι. Τέλος, η πορεία ανεβαίνει πίσω προς την επιφάνεια, καταλήγοντας σε μια κυκλική εξωτερική πλατεία. Αυτός ο τελευταίος χώρος επανασυνδέει τους επισκέπτες με το τοπίο και προσφέρει μια στιγμή περισυλλογής, κλείνοντας τον κύκλο ανάμεσα στη γη, την αρχιτεκτονική και το κρασί.
Το κτίριο αφήνει μόνο δύο γεωμετρικά αποτυπώματα στη γη: μια ευθεία και έναν κύκλο.
Project info:
Όνομα: Ktima Aidipsos Winery
Αρχιτέκτονας: Fotis Zapantiotis Associated Architects
Ομάδα μελέτης: Φώτης Ζαπαντιώτης, Αλεξάνδρα Ζαράνη, Μαρία Αγαπάκη
Τοποθεσία: Αιδηψός, Εύβοια
Έκταση: 1.500 τ.μ.
Οπτικοποιήσεις: Studio Taf
ΠΗΓΗ: DESIGNBOOM
Επιμέλεια: Θωμαΐς Τσίμπου | designboom
Επιμέλεια μετάφρασης: Interiors pick Team
